„Czytanie rozwija rozum młodzieży, odmładza charakter starca,
uszlachetnia w chwilach pomyślności, daje pomoc i pocieszenie w przeciwnościach.”
(Cycero)
Krótki rys historyczny
Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich ustanowiono w 1995 roku podczas 28 Sesji Konferencji Generalnej UNESCO, na wniosek rządu Hiszpanii i Międzynarodowej Unii Wydawców. To doroczne święto ma na celu promocję czytelnictwa, edytorstwa i ochronę własności intelektualnej prawem autorskim. Pomysł zrodził się w Katalonii w 1926 roku, a wystąpił z nim wydawca, Vicente Clavel Andrés. 23 kwietnia jest tam hucznie obchodzonym świętem narodowym, jako dzień jej patrona – Świętego Jerzego. Zgodnie z długą tradycją w Katalonii obdarowywano w ten dzień kobiety czerwonymi różami, mającymi symbolizować krew pokonanego przez Św. Jerzego smoka. Z czasem kobiety zaczęły odwzajemniać się mężczyznom podarunkami w postaci książek.
23 kwietnia to również symboliczna data dla literatury światowej. W tym dniu w 1616 r. zmarli Miguel de Cervantes, William Shakespeare i Inca Garcilaso de la Vega (przy czym datę śmierci Shakespeare’a podaje się według kalendarza juliańskiego, a pozostałych dwóch – według gregoriańskiego). Na ten sam dzień przypada również rocznica urodzin lub śmierci innych wybitnych pisarzy, np. Maurice’a Druona, Halldóra Laxnessa, Vladimira Nabokova, Josepa Pla i Manuela Mejía Vallejo. W Hiszpanii Dzień Książki jest świętem oficjalnym już od roku 1930. Od 1964 r. tradycja ta kultywowana jest we wszystkich krajach hiszpańskojęzycznych. Obecnie Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich celebrowany jest na całym globie.
Światowy dzień w Polsce
W Polsce w czerwcu 2008 roku powstał Komitet Porozumiewawczy Bibliotekarzy, Księgarzy i Wydawców, utworzony przez pięć organizacji związanych z rynkiem książki. Są to: Polska Izba Książki, Izba Księgarstwa Polskiego, Polskie Towarzystwo Wydawców Książek, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Stowarzyszenie Księgarzy Polskich. Komitet Porozumiewawczy został powołany w celu integrowania działań na rzecz promocji czytelnictwa, w tym akcji związanych ze Światowym Dniem Książki i Praw Autorskich. W ostatnich latach poszczególne stowarzyszenia należące do Komitetu Porozumiewawczego podejmowały różnorodne działania związane z upowszechnieniem książki i czytelnictwa, dostosowując ich kształt i charakter do wypracowanego wspólnie celu. Wiele z tych przedsięwzięć zyskało rangę wydarzeń o wysokiej użyteczności społecznej. Takie akcje jak: Tydzień Bibliotek, Apetyt na czytanie, Przyłapani na czytaniu czy Dyskusyjne Kluby Książki cieszą się ogromnym zainteresowaniem i obejmują swoim oddziaływaniem różne grupy społeczne i wiekowe w całej Polsce.
Copyright
Pierwsza międzynarodowa konwencja, której przedmiotem była ochrona praw autorskich dzieł literackich i artystycznych, pochodzi z roku 1886. Dopiero jednak siedemdziesiąt lat później, w 1956 roku zaczęła obowiązywać Powszechna Konwencja ds. Copyright. Dwadzieścia lat później przystąpiła do niej Polska. Znak copyright, czyli zastrzeżenia praw autorskich, możemy zobaczyć na różnego rodzaju wydawnictwach: książkach, filmach, płytach itd.